Haarm Diek (ps. van Jan Derk Plenter, Groningen, 1921-2005) studeerde theologie en was schrijver en dichter. Voor hij als Haarm Diek in het (Stads-) Gronings begon te schrijven had Plenter onder de naam Ubbo-Derk Hakholt al talrijke Nederlandstalige uitgaven gepubliceerd. Hij werkte o.a. als predikant, directeur van een vormingsinternaat, docent niet-westerse cultuurgeschiedenis en reisleider in Indonesië en Israel. Met schrijven trachtte hij naar eigen zeggen: ‘(…) de optimale verwoordbaarheid van het geheimzinnige bestaan na te streven, waarbij het me nog meer dan om de schoonheid, de vorm of de inhoud, om de betekenis gaat.’
Over Dieks bundel ‘Boetendeure en in hoes’ merkte recensent Fokko Veldman op: ‘(…) t is nait dat de dichter n onzekerhaid oetstroalt, mor dat hai noa aal dat e mitmoakt het zien twievels onder woorden brengt. (…) Haarm Diek duurt t aan om te zeggen dat e t nait wait.’ Rudi Boltendal typeert in de Leeuwarder Courant Ubbo-Derk Hakholt als een schrijver met: (…) een vleugje ironie en het vermogen om weinig woorden veelzeggend te maken. Dat er ook wel eens een licht moraliserende toon doorklinkt kan bij iemand die predikant en leraar is geweest niet verbazen.’
Plenter woonde als kind tegenover de Nieuwe Kerk in Groningen, boven een lijkkistenfabriek: ‘Vaak kwamen er bij ons thuis rouwstoeten voorbij, op weg naar de Noorderbegraafplaats. Zwart omfloerste paarden, soms wel zes, mensen in dodenrijkkleren, optochten zoals je ze nu niet meer ziet. Als er zo’n stoet voorbij was gekomen, speelden wij kinderen begrafenisje. We vochten erom wie het lijk mocht zijn. Die werd dan gesleept en geduwd in een vliegende hollander, dat is een soort wagentje. (…) Of we speelden rond de kerk verstoppertje, nagezeten door agenten. Ja, de wereld was toen nog vol tover.’ Plenter stond later als vakantiepredikant wel eens op de kansel in diezelfde kerk. ‘(…) zij kreeg later ook een symbolische betekenis voor mij. Een soort oerplek is het.'[JG]
Zelfstandige publicaties
1991 Boetendeure en in hoes (Servo)
1994 Ook zuksen (Servo)
1996 Mensen hebben heur vertelsters (Servo)
1996 Bestoan mit verdaipens (Haan)
1997 Van hier tot gunder (Haan)
1997 Elk zien aigen pad (Haan)
1998 Oet t opmaarkelke leven (Haan)
1999 t Leven open-dicht (Haan)
1999 Mensen met heur meneuvels (Haan)
1999 Over de toukomst van de Grönneger toal (Haan)
2000 Bie wieze van zeggen (Haan)
2000 Speulsegheden en aander dichtwaark (Haan)
2001 n Ingekleurd mensenbouk (Haan)
2003 Met t Grönnegers onderwegens (Stichting t Grunneger bouk)
2004 Swaalfies rond Auwerd (met anderen) (Biblionet Groningen)
2005 Opmaarkelkheden in ons Grönneger toalveld (Stichting t Grunneger bouk)
Bronnen: H. Diemer en J. Loer, Twee eeuwen Gronings, n golden toal (In Boekvorm, 2005). Leeuwarder Courant 16-03-1984. Broerstraat 5, magazine voor alumni van de Rijksuniversiteit Groningen, juni 2002.
