Een maand vol activiteiten in en over de Groninger streektaal en cultuur
Morgen start de Meertmoand Streektoalmoand: een maand lang speciale aandacht voor de Groninger taal en cultuur. Centrum Groninger Taal & Cultuur | Erfgoedpartners heeft in een speciaal voor maart ontwikkelde Meertmoandledder, uitgaansladder voor het Gronings, verschillende bestaande en nieuwe activiteiten uitgelicht die te maken hebben met de streektaal en -cultuur in Groningen. Met de titel Wees der Bie! nodigt de organisatie alle Groningers en geïnteresseerden uit om op pad te gaan en t Grunnegs te ontdekken.
‘n Hail schier idee is Dichtbie van Doan woarbie de Grunneger gedichten van Daniël (Daan) van Vliet nij leven inbloazen worden deur zien klaainkinder’, aldus Fieke Gosselaar, streektaalconsulent van Centrum Groninger Taal & Cultuur. Én er is meer te beleven in de meertmoand. In de Meertmoandledder vind je een overzicht van muziekconcerten, festivals, literaire optredens, theater en nog veel meer. Er wordt ook alvast een vooruitblik gegeven naar wat er verderop in het jaar te beleven is. We lichten een aantal meertmoand initiatieven uit:
Veenkolonioa/aols!
t Is haildaal Drents én haildaal Grunnegs. Hoe zien inwoners van de Veenkoloniën zelf hun taal en cultuur? Maakt het ze uit aan welke kant van ‘de grup’ ze wonen? Deze avond staat geheel in het teken van de taal en cultuur in de Veenkoloniën. Met muziek van Silvia Fledderus en Erwin de Vries, en dichtjederij van Aagje Blink, Harma de Roo, Jan Harbers en Annie Martens. Streektaalkenners Arja Olthof, Fieke Gosselaar en historicus Maarten Zwiers gaan tijdens de talkshow in gesprek met de dichters en muzikanten. Veenkolonioa/aols! is een samenwerking tussen Centrum Groninger Taal & Cultuur en Huus van de Taol. Wanneer en waar? Zaterdag 22 maart vanaf 19.30u in d’Rentmeester in Valthermond. Tickets: https://bit.ly/veenkolonioa_aols
Vlog Em Mor!
Voor de tweede keer organiseert Centrum Groninger Taal & Cultuur | Erfgoedpartners de videowedstrijd Vlog Em Mor! voor jongeren van 12 tot 18 jaar. Met deze wedstrijd dagen we jongeren uit om uit hun comfort zone te stappen en (meer) Gronings te spreken. Dit keer is het thema Bie ons thoes. Je kan in je filmpje laten zien waar je je thuis voelt of ga aan de haal met het thema en bedenk er iets geks bij! De jury bestaat uit TikTok Tammo, Nina Nomden (directeur RTV Noord) en Aukje en Gerben (winnaars 1e editie Vlog Em Mor!). De hele maand maart kunnen jongeren hun filmpje insturen. In april worden de winnaars bekendgemaakt. De eerste prijs is 500 euro.
Wiesneus
Hét kindertijdschrift helemaal geschreven in het Gronings komt er aan en heeft dit keer als thema Lekker Aigenwies. We kleuren buiten de lijntjes en volgen lekker ons eigen pad. Met grappige gedichten en verhalen, een kleurplaat, puzzels en een prijsvraag. Bij Wiesneus hoort een lesbrief voor de boven- en onderbouw, en bij de gedichten en verhaaltjes zijn audiobestanden gemaakt. Zo kunnen ook leerkrachten die het Gronings niet machtig zijn in de meertmoand en daarna de leerlingen kennis laten maken met de Groningse taal. De zevende editie Wiesneus wordt begin maart gepresenteerd in de klas. Basisscholen die zich hebben aangemeld bij Centrum Groninger Taal & Cultuur ontvangen de Wiesneus magazines begin maart op de scholen.
Westerwolder Weke
Zin in Grunneger diverdoatsie in en om het mooie Westerwolde? Van 14 t/m 21 maart 2025 is de Westerwolder Weke (voorheen Grunneger Weke). In deze week organiseren de gemeente, inwoners en organisaties activiteiten die de Groningse taal en cultuur in Westerwolde in het zonnetje zetten. Vast onderdeel is de Westerwolder Schriefwedstried voor Gronings schrijftalent (12 jaar en ouder). Op vrijdag 14 maart is de aftrap van de Westerwolder Weke met de prijsuitreiking van de schriefwedstried en een speciaal openingsprogramma.
Dichtbie van Doan
Op vrijdag 21 maart 2025 – Wereldpoëziedag – gaat de website Dichtbie van Doan online. Een initiatief van Janna Wester & Maikel van Vliet, kleinkinderen van de Rotterdams-Groningse dichter Daniël (Daan) van Vliet. In de jaren vijftig begon hij in het Gronings te schrijven, met publicaties in Dörp en Stad, Haim en Heerd en Toal en Taiken. Na zijn overlijden in 2011 ontdekten de kleinkinderen dozen vol gedichten en verhalen. Over thema’s als het leven, de liefde en de verbondenheid met Groningen. Om het werk niet verloren te laten gaan is www.dichtbievandoan.nl opgericht waar de gedichten van ‘opa’ Daniël van Vliet worden aangeboden op o.a. handgeschept papier en op unieke tegeltjes. ‘Zo blijft opa’s stem zichtbaar en voelbaar in Groningen.’
Meer weten?
Benieuwd naar welke Groninger taal activiteiten, optredens en streektaalevents er nog meer plaatsvinden in maart en daarna?
Lees de Meertmoandledder – Wees der bie!, hier te downloaden in het Gronings en in het Nederlands:
