In 2008 nam Roel Dijkhuis als directeur/hoofdredacteur afscheid van RTV Noord en ging hij met pensioen. Tegenwoordig is hij bestuurslid van theatergroep WAARK ‘WAARK brengt via toneel het Gronings dichter bij de mens. Ook de niet-Groningssprekenden nemen na een voorstelling een stukje Gronings mee naar huis.’ De muzikale voorstelling Bevings van WAARK geeft een stem aan de emoties die leven bij de Groningers. De voorstelling toerde eind vorig jaar en begin dit jaar door de provincie. Heb je deze voorstelling gemist? Bekijk Bevings hier terug. Een gesprek met Roel over het Gronings en toneel, over RTV Noord en over Simon van Wattum.
Door Anna Pot en Patricia Ottay
Roel woonde tot zijn vierde jaar in Westerbroek. Zijn ouders spraken in het Gronings en zo ook met Roel. Na Westerbroek verhuisde het gezin naar Eelde-Paterswolde en het Gronings verhuisde mee. ‘Ik heb als kind altijd Gronings gesproken. Toen ik op school zat was het heel lastig om te schakelen van het Gronings naar het Nederlands. Het Gronings is altijd een onderdeel van mijn leven geweest. Het is niet bijzonder, maar vanzelfsprekend voor me.’
Media
In zijn tijd als directeur en hoofdredacteur bij regionale omroep RTV Noord was Roel geestelijk vader het radioprogramma Twij Deuntjes veur ain Cent, wat nog altijd bestaat en in het Gronings wordt gepresenteerd door Henk Scholte. Ook ontwikkelde hij andere talige programma’s bij Noord zoals, in samenwerking met oud-streektaalfunctionaris en hoogleraar Siemon Reker, het Groningstalig ANP. ‘In Friesland is het Fries de standaard spreektaal en ook bij de Friese media. In Groningen is dit anders. Het merendeel van de verslaggevers bij Noord spreekt tegenwoordig geen Gronings meer. Dat is toch wel jammer.’
Van Wattum
Trots is Roel op de tijd dat hij met Simon van Wattum werkte.‘ Simon is mijn favoriete Groninger. Ik werkte onder hem bij het Dagblad, waar hij hoofdredacteur was. Sinds kort hangt hij ook in het Forum, althans een gedicht van hem. Een heel bijzonder document van hem is een ingesproken bloemlezing met een boekje, een bundel verzamelde gedichten. Simon van Wattum is tien tot twaalf avonden bezig geweest met het inspreken. Volgens mij liggen deze opnames nu opgeslagen bij de Groninger Archieven. Het is heel belangrijk dat de bloemlezing er is. Nu kunnen we het allemaal terugluisteren.’
Toukomst
Het theater is een goede vorm van streektaaluiting, vindt Roel. ‘Op toneel klinkt de taal heel natuurlijk. Bij voorstellingen van WAARK nemen bezoekers allemaal een stukje streektaal en bewustzijn mee naar huis’. Het theater en de media zijn goede platformen om het Gronings door te laten sijpelen naar het dagelijks leven van de bezoeker, toeschouwer en luisteraar. Roel ziet in Olaf Vos, zanger/muzikant en CGTC streektaalconsulent onderwijs, een rolmodel voor het Gronings. ‘Olaf is creatief en vernieuwend naar de jeugd.’
Tudebekje
Het mooiste Grunneger woord is volgens Roel Tudebekje, wat je kunt vertalen als een zoenmondje of een zoen, maar het is ook als koosnaampje te gebruiken voor een klein kind. Bij het denken aan dit woord denkt Roel terug aan de tijd bij RTV Noord en aan zangeres Imca Marina die het Tudebekje regelmatig ter sprake bracht in de studio.
