Olaf Vos, Groninger taaldeskundige, docent, vertaler, zanger en rapper van de Groninger band VanDeStraat, vervult vanaf 1 januari de functie streektaalconsulent bij het Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC). Naast de muziek en zijn werk als docent Wiskunde binnen het voortgezet onderwijs gaat Olaf zich twee dagen in de week onder meer bezighouden met het ontwikkelen van leermethoden voor het Gronings die te gebruiken zullen zijn in het primair en voortgezet onderwijs.
Streektaal en onderwijs
In de huidige Nederlandse onderwijswet is al jaren opgenomen dat er op basisscholen les in het Nedersaksisch en dus ook in het Gronings gegeven mag worden. Dit gebeurt nog niet structureel. Basisscholen gaan veelal projectmatig aan de slag met het Gronings en komen voor advies bij Centrum Groninger Taal & Cultuur. Hier kunnen scholen de Groninger leskisten lenen en is er sinds 2011 de website www.klunderloa.nl met Gronings lesmateriaal voor het basisonderwijs. Ook is er in de Meertmoand Streektoalmoand de Wiesneus – het kindertijdschrift in de eigen Nedersaksische streektaalvariant – en de Veurleescup. Veel basisscholen in Groningen besteden in de maand maart aandacht aan het Gronings door het organiseren van een speciale projectweek.
Voor de komende jaren wil CGTC zich actiever gaan richten op het onderwijs en op het ontwikkelen van Gronings (digitaal) lesmateriaal en lespakketten voor leerkrachten. Olaf Vos: ` Ik zou heel graag een stap verder willen dan het aanbieden van kortdurende projecten en iets realiseren dat een vaste plek krijgt in het onderwijs. Voor basisscholen denk ik aan een lesplan en lesmateriaal waarbij de basis van het Gronings wordt geleerd. Voor middelbare scholen zou een keuzevak Gronings als taal aangeboden kunnen worden. Op termijn kunnen we een stap verder gaan en denken aan doorlopende leerlijnen. De basis wordt dan gelegd in het primair onderwijs en de verdieping volgt in de jaren daarop. Overigens moet bij lesmateriaal en bij verdieping niet alleen gedacht worden aan lesonderdelen op het gebied van taal, maar ook op het gebied van de geschiedenis en andere aspecten van de Groningse cultuur.’
Trötse Grunneger
Olaf Vos is geboren in 1972 in Delfzijl en opgegroeid in Meedhuizen. Sinds 2003, na het oprichten van de Groninger muziekformatie Bond tegen Harries, groot liefhebber en promotor van het Gronings. Bij veel mensen is Olaf bekend van het programma Grunnegers dat hij 5 jaar lang presenteerde op RTV Noord. Anderen kennen hem als zanger en rapper van de Groningstalige coverband VanDeStraat.
Sinds 2004 besteedt Olaf Vos vrijwel al zijn vrije tijd aan het Gronings. Door het geven van Groninger taalcursussen, het vertalen en schrijven van Groninger teksten en muziek en het uitvoeren ervan lukt het hem inmiddels al jaren om het Gronings over te brengen bij jong en oud zowel binnen als buiten onze provincie. Olaf Vos: ‘Wanneer ik bezig ben met het Gronings kan ik soms geraakt worden door woorden, de taal of door een lied. Ik merk dat veel mensen zich vaak niet (meer) realiseren hoe mooi het Gronings kan zijn en ik probeer ze daarom op verschillende manieren te laten zien, horen en voelen hoe het Gronings ook kan worden ervaren. In mijn beleving zit er voldoende toekomstmuziek in onze taal.’
