“Het Gronings is een taal van hart tot hart.” Gedeputeerde van de provincie Groningen Henk Staghouwer opende vandaag de Dag van de Groninger taal met een sterke boodschap: “Probeer de taal over te geven aan de jeugd. Lees kinderen voor in het Gronings, dat is het begin.” Het was de tiende keer dat de Dag van de Grunneger toal aan het Cascadeplein in Groningen plaatsvond. Belangrijk onderdeel van de opening was de overdracht van de woordenboek Ter Laan rechten. Dit in het bijzijn van kleindochters Stip en Catharina ter Laan. De inhoud van het woordenboek werd vandaag vrijgegeven voor het omvangrijke digitaliseringsproject WoordWaark van CGTC. De tiende Dag van de Grunneger toal werd bezocht door ruim 1200 bezoekers.
WoordWaark
Tijdens de Dag werd de nieuwe, digitale taaldatabank van het Gronings gepresenteerd: WoordWaark. Projectleider Goffe Jensma gaf samen met medewerkers Wilbert Heeringa en Eva Smidt uitleg over en een demonstratie van dit interactieve en multimediale taalproject. Uiteindelijk is het de bedoeling dat zoveel mogelijk Groningers uit alle hoeken van de provincie hun Gronings bijdragen aan dit project. En er was al veel enthousiasme te voelen in het publiek. Naast WoordWaark vertelden Nanna Hilton en Martijn Wieling over hun projecten die met de digitalisering van het Gronings te maken hebben: Stemmen van Grunnen en Van Old noar Jong.
Nedersaksisch
Naast de digitalisering van het Gronings lag de focus van de Dag op twee andere thema’s, namelijk het Nedersaksisch en Grunneger vraauwen. Het Nedersaksisch werd breed uitgezet binnen de programmering en met name het opzoeken van grensgebieden en samenwerkingen met de Nedersaksische taalvarianten werd aangestipt. Zo vertelde de Duitse schrijver en journalist Heiko Gauert in zijn lezing over de geschiedenis van het Plattduuts. Bert Hadders en Otto Grootte deelden met De Grup hun muzikale vertelling en reis door Drenthe en Duitsland. En in het Oader café traden naast Groninger schrijvers en dichters Platt-dichter uit Ost-Friesland Gerd Constapel en de Drentse dichter Egbert Hovenkamp II op.
Grunneger Vraauwen
In het kader van 100 jaar vrouwenkiesrecht in Nederland was er vandaag ook speciale aandacht voor de vrouw. Vooral op het muziekpodium was er veel aandacht voor vrouwelijk zangtalent. Wia Buze trad direct na de opening op voor een hal vol publiek. Marieke Klooster en Gabriëlle Glasbeek (Vrouw Holland) brachten met Voorwaarts! een theatrale muziekact vol liedjes en sketches: een ode aan Groninger vrouwen van vroeger en nu. Wim Bastiaanse vertelde in zijn lezing over vier belangrijke vrouwen in de Groninger literatuur en de Verhalen van Groningen kwamen langs met een mini-expositie van de Groninger vrouwengalerij. Vertelcollectief Kom op verhoal verwende de luisteraars met spannende en bijzondere nuvere wichter verhalen.
Nieuw dit jaar: SKVs
Een nieuw onderdeel dit jaar is de workshop Slim körte verhoaltjes (SKV) van Ingeborg Nienhuis, gebaseerd op de zogenaamde handpalmverhalen: het schrijven van een kort verhaal in 99 woorden. Deelnemers leerden tijdens de Dag over de kracht van een handpalmverhaal en er werd flink geoefend. De winnares Kunny Luchtenberg las haar bekroonde SKV aan het einde van de middag voor op het hoofdpodium en ontving een schiere pries.
En nog veel meer Grunnegs
Tien moal Dag van de Grunneger toal was een dag vol Groningstalige activiteiten. In twee gebouwen waren er muziekoptredens, lezingen, verhalenvertellers, workshops, voordrachten van schrijvers en dichters in het Oader café en was er de jaarlijkse Toal- en boukenmaarkt. Meestervertaler Marten van Dijken bracht zijn nieuwe vertaling Allain op Wereld van Hector Malot onder de aandacht. Drukkers in de Marge waren aanwezig met een overzicht van eigen drukwerk en Fré Schreiber alias Meester Kriet was van de partij en deelde zijn nieuwste sprookjesboekwerk Pankoukwichtje.
Organisatie
De organisatie van de tiende Dag van de Grunneger toal is in handen van Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC), de Groninger Archieven, Stichting t Grunneger Bouk, Groninger Forum en de Rijksuniversiteit Groningen. De Dag van de Grunneger toal wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Provincie Groningen.
Noot voor de redactie:
Voor meer informatie neem contact op met Henk Scholte of Patricia Ottay tel: 050-5992000, e-mail: dgt@groningerarchieven.nl. Bij plaatsing foto’s graag naamsvermelding fotograaf: Pjotr Wiese. Kijk voor de afbeelding in drukformaat op de Flickr DGt19 pagina van CGTC: https://www.flickr.com/photos/127445163@N08/albums/72157704080633792
Fotobijschrift:
Opening en overdracht van de rechten woordenboek Ter Laan, v.l.n.r. Goffe Jensma, Gedeputeerde Henk Staghouwer, Koos Wiersma (voorzitter CGTC) en Stip ter Laan. Foto: Pjotr Wiese.