Ze lijken een beetje op kleine hartige pannenkoeken, maar de smaak is heel anders. Spekkendikken of Spekdikken worden gebakken met droge worst en spek. Ze worden met name bereid en gegeten in het oosten en het noord-oosten van Groningen. Ook in Drenthe worden ze gemaakt en in Ost-Friesland wordt de lekkernij speckdikk’n genoemd. Volgens traditie bakt men spekkedikken op oudejaarsdag, in speciale kniepertjes- of nieuwjaarsijzers.
Hostieijzer
Het nieuwjaarsijzer heeft wel iets weg van de hostieijzer uit de 15e eeuw. In de Rooms-Katholieke kerk gebruikte men al vanaf de 10e eeuw knijpijzers voor de bereiding van de voor de mis of communie bestemde offerbroodjes: de hosties. Knijpijzers met ronde en rechthoekige bladen, die qua vorm en toepassing veel overeenkomen met het nieuwjaarsijzer.
Oud & nieuw
Van oudsher wordt het nieuwe jaar ingeluid met veel eten en drinken. Bij deze overgangsrite hoort in sommige delen van Noord- en Oost-Groningen ook het bakken (en eten) van de „nijjoars- of iezerkoeken” in de zogenaamde nieuwjaarsijzers. Tot zover bekend stamt het oudste Nederlandse nieuwjaarsijzer uit de eerste helft van de 16e eeuw.
Lees het complete verhaal en een bijzonder familierecept op www.levenderfgoedgroningen.nl.
