Martijn Bartelds is PhD-student aan de Rijksuniversiteit Groningen en kijkt voor zijn onderzoek naar taalvariatie in het Nedersaksisch taalgebied, zowel op geografisch gebied als door de tijd heen. Dit doet hij door computerprogramma’s te ontwikkelen die op basis van grote hoeveelheden uitspraakgegevens variatie in kaart brengen. Een gesprek met Martijn Bartelds over het Gronings en de taalwetenschap.
Door: Hedwig Sekeres
Naast het onderzoek naar taalvariatie werkt Martijn aan de ontwikkeling van automatische spraakherkenning voor het Gronings en kijkt hij via het Lifelines project naar de invloed van het spreken van een dialect op cognitie. Er is namelijk al redelijk veel bekend over de positieve effecten van tweetaligheid op cognitie, maar het is nog niet goed onderzocht of dialecten diezelfde positieve invloed hebben.
Trots
“Het mooie aan het Gronings is dat je in de provincie ziet dat mensen er veel passie voor hebben”. De streektaal is volgens Martijn een belangrijk deel van de identiteit van de meeste Groningers en zorgt ook voor meer sociale cohesie. “Het is misschien niet zo makkelijk te zien aan de Groningers, maar ze zijn echt trots op de taal en daar mag best wel wat meer nadruk op liggen”. Juist vanwege het belang van dialect voor sociale cohesie vindt hij het ook jammer dat er steeds minder jongeren zijn die Gronings spreken en dat het Gronings dat er gesproken wordt steeds Nederlandser wordt. Voor het behoud van de Groninger taal zou de aandacht voor de taal dan ook vooral onder jongeren gestimuleerd moeten worden.
Saamhorigheid
Hoewel Martijn zelf niet met het Gronings is opgegroeid, geeft het horen van Gronings hem een gevoel van saamhorigheid. “De Groninger is in staat om met weinig woorden toch veel te zeggen.” Zijn eigen Gronings geeft hij een zes: hij kan het prima volgen maar praten is nog lastiger. Wel heeft hij een cursus Gronings gevolgd bij CGTC, om zich op die manier meer te verdiepen in het onderwerp van zijn onderzoek. Een favoriete variant van het Gronings heeft hij niet: “Vanuit het onderzoek zijn ze allemaal interessant”.
Ten slotte zou hij mensen nog aan willen raden mee te doen aan Stemmen van Grunnen. “Dat is een citizen science project waardoor mensen dus zelf bij kunnen dragen aan de wetenschap. Onze online applicatie kan op basis van een aantal ingesproken woorden raden waar de spreker vandaan komt”.
