Ruim een week geleden, van 12 tot en met 14 juli, was de vertrouwde Prinsentuin in Stad weer het decor voor Dichters in de Prinsentuin 2024 georganiseerd door NOORDWOORD. Buiten de Prinsentuin waren er ook programma’s op en om de Martinikerkhof. Op de 27ste editie kwam het belang van gemeenschapszin en samenhang als topic en inspiratiebron voor poëzie, optredens en gesprekken regelmatig aan bod.
De 27e editie van het festival opende op vrijdagavond met een programma rondom de mystieke ervaring met onder andere Lieke Marsman en Roelof ten Napel. Op de festivalzaterdag presenteerde Centrum Groninger Taal & Cultuur twee programma’s waarin streektaal, cross-overs in de taal en taaldiversiteit centraal stonden: Grunnegers in t Gruin en Grensland II.
Streektaal en diversiteit tijdens Grunnegers in t Gruin
Grunnegers in t Gruin stond zaterdag twee keer in de planning op locatie Martinkerkhof Podium, met verschillende streektaaldichters uit het noorden en een muziekact. Fieke Gosselaar, schrijfster en streektaalconsulente van Centrum Groninger Taal & Cultuur, las werk voor van Simon van Wattum. Dichter en schrijver Hanne Wilzing trad op met eigen werk en Groninger troubadour en singer-songwriter Jan Henk de Groot speelde een aantal liedjes van zijn nieuwe album Fiene.
Het tweede blok werd geopend door schrijfster Ingeborg Nienhuis met gedichten in het Gronings. Ook was er tijdens Grunnegers in t Gruin aandacht voor andere streektalen dan het Gronings zoals voor het Drents en voor de Nedersaksisch taal over de grens: het Plattdeutsch. Dichter Egbert Hovenkamp II droeg in het tweede deel zijn gedichten in het Drents voor. En die Tüdelband, bestaande uit Mire Buthman (zang, gitaar) en Malte Müller (drums), kwam speciaal over vanuit Hamburg voor een muzikale performance. In een bijzondere setting liet het muziekduo hun eigenzinnige en dansbare popliedjes in Plattdeutsch – of kortweg ‘Platt’ – horen. En die werden enthousiast ontvangen door het publiek van Grunnegers in t Gruin, dat zich gelukkig niet liet wegjagen door een paar regenbuien.
Grensland II: Ode aan de streektaal
Hannan van Rooij, Vlinder Verouden, Richard Nobbe en Jorine Witte uit Nederland en Micha Ebeling en Mire Buthmann uit Duitsland maakten een prachtige voorstelling tijdens een artist-in-residence project van Grasnapolsky, NOORDWOORD en Centrum Groninger Taal & Cultuur. De zes dichters verbleven een week lang in het Oldambt om te werken aan hun teksten en zich te verdiepen in de verhalen van de streek en de klanken en woorden van de streektaal.
Er ontstond een programma waar een veelstemmig verhaal werd verteld waarbij Mire Buthmann en haar gitaar telkens terugkeerden. De dichters zochten naar de betekenis van die veelstemmigheid en die tijdens Grensland II tot een kookpunt komt als Richard Nobbe in zijn voordracht moeiteloos wisselt tussen Nederlands, Duits en Nedersaksisch. Tijdens Dichters in de Prinsentuin werd Grensland II nog eens opgevoerd, in een intieme setting met de groene thee- en kruidentuin en regendruppels als decor. En ook hier was het bewijs: Poëzie in de regen is ook mooi!
Meerwaarde van streektaal in de poëzie
Fieke Gosselaar: ‘Ik vond dat we een sterk en afwisselend programma hadden, ook met de muziek van Die Tudelband en Jan Henk de Groot. Dat paste ook goed op het grote podium van het Martinikerkhof. Daarnaast lazen Egbert HovenKamp II, Hanne Wilzing en Ingeborg Nienhuis hun gedichten voor. Daarnaast vond ik het waardevol om de gedichten van de dichter Simon van Wattum in het centrum van Groningen nog eens te laten horen. Je kreeg in het totale programma een goed beeld van wat streektaal, ook in de verschillende varianten als het Drents en Plattduuts, kan brengen. Dit komt ook duidelijk naar voren in het optreden van Grensland II, daar zitten helemaal een mengeling in van talen, Gronings, Steenwijkerwolds, Engels, Duits, Plattduuts, Nederlands en het overkoepelende verhaal van de schrijvers wordt sterker door het gebruik van de streektalen.’
Wat is de meerwaarde van streektaal in de poëzie en wat geeft het Gronings extra mee aan streektaalzang- en muziek? Fieke: ‘Naast dat je het Gronings laat horen, hoe mooi het kan klinken, laat je diversiteit zien. Met een streektaal laat je een andere stem horen dan in het Nederlands of Engels.’
Bekijk hier een sfeerimpressie van Grunnegers in t Gruin en Het Grensland op Dichters in de Prinsentuin 2024. De foto’s zijn gemaakt door Reyer Boxem.
Voor meer impressie en foto’s kijk op de website van NOORDWOORD.
